Bhutan là một vương quốc nhỏ bé nằm ở khu vực Nam Á, bao gồm một phần của dãy Himalaya và có diện tích khoảng 38.394 km2. Dù là một vương quốc nhỏ nhưng bóng đá lại là môn thể thao được yêu thích nhất tại đây. Bóng đá Bhutan đã có một lịch sử phát triển đầy thú vị và được giới chuyên môn đánh giá cao trong những năm gần đây.
Với bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá về lịch sử, thành tích và tương lai của bóng đá Bhutan. Chúng ta sẽ tìm hiểu về đội tuyển bóng đá quốc gia Bhutan, Liên đoàn bóng đá Bhutan (BFF), giải bóng đá hàng đầu của Bhutan – A-Division và những cầu thủ xuất sắc nhất trong lịch sử của bóng đá Bhutan. Cuối cùng, chúng ta sẽ cùng nhau đặt câu hỏi về tương lai của môn thể thao vua tại vương quốc trên dãy Himalaya này.
Đội tuyển bóng đá Bhutan – Từ những bước khởi đầu khiêm tốn đến hành trình tiến bộ trên đấu trường quốc tế
Đội tuyển bóng đá quốc gia Bhutan được thành lập vào năm 1983 và gia nhập Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) vào năm 2000. Trước khi gia nhập FIFA, đội tuyển Bhutan chỉ có thể tham gia các giải đấu khu vực châu Á do Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tổ chức. Họ cũng không thể tham dự vòng loại World Cup.
Tuy nhiên, sau khi gia nhập FIFA, đội tuyển Bhutan đã có được cơ hội tham dự các giải đấu quốc tế chính thức và tiến bộ đáng kể trong những năm gần đây. Vào năm 2015, đội tuyển Bhutan đã có chiến thắng lịch sử khi đánh bại Sri Lanka 1-0 trong trận đấu vòng loại World Cup 2018. Đây là chiến thắng đầu tiên của đội tuyển Bhutan tại một giải đấu quốc tế chính thức.
Ngoài ra, đội tuyển Bhutan cũng đã có những thành tích đáng chú ý tại các giải đấu khu vực như Thế vận hội Mùa Đông Á (South Asian Games) và Giải vô địch bóng đá Nam Á (SAFF Championship). Vào năm 2016, đội tuyển Bhutan đã giành chức vô địch SAFF Championship, đây là danh hiệu vô địch quốc tế đầu tiên của đội tuyển Bhutan.
Đội hình hiện tại
Đội tuyển bóng đá quốc gia Bhutan hiện tại gồm 23 cầu thủ và được dẫn dắt bởi HLV Ngawang Dhendup. Dưới đây là danh sách 23 cầu thủ được triệu tập cho các trận đấu gần đây của đội tuyển Bhutan:
| Số áo | Cầu thủ | Ngày sinh | CLB |
|---|---|---|---|
| 1 | Ngawang Jamphel | 22/09/1994 | Transport United |
| 2 | Jigme Tshering Dorji | 12/01/1997 | Police FC |
| 3 | Gyeltshen Zangpo | 14/11/1996 | Paro United |
| 4 | Chencho Gyeltshen | 05/04/1995 | RoundGlass Punjab |
| 5 | Jigme Rigsel | 30/12/1996 | Thimphu City FC |
| 6 | Tshering Dorji | 01/06/1997 | Transport United |
| 7 | Choki Gyeltshen | 20/09/1994 | Paro United |
| 8 | Karma Shedrup | 18/03/2001 | Thimphu City FC |
| 9 | Rinchen Dorji | 10/03/1992 | Thimphu City FC |
| 10 | Tandin Tshering | 04/04/1994 | Transport United |
| 11 | Dendup Zam | 20/02/1995 | Transport United |
| 12 | Loday Gyeltshen | 11/11/1997 | Thimphu City FC |
| 13 | Ngawang Sonam | 17/05/1997 | Paro United |
| 14 | Passang Thinley | 20/03/1996 | Transport United |
| 15 | Kencho Tobgay | 15/07/1995 | Thimphu City FC |
| 16 | Chencho Gyeltshen | 19/08/1986 | RoundGlass Punjab |
| 17 | Yeshi Dorji | 05/05/1999 | Thimphu City FC |
| 18 | Hari Gurung | 04/01/1990 | Transport United |
| 19 | Phuntsho Jigme | 22/10/1996 | Thimphu City FC |
| 20 | Karma Tenzin | 25/08/1990 | Transport United |
| 21 | Chencho Tshering | 13/10/1993 | Thimphu City FC |
| 22 | Karma Wangdi | 02/09/1994 | Paro United |
| 23 | Dorji Norbu | 05/01/1998 | Thimphu City FC |
Liên đoàn bóng đá Bhutan – Cơ quan điều hành tối cao của nền bóng đá Bhutan
Liên đoàn bóng đá Bhutan (BFF) được thành lập vào năm 1983 và chịu trách nhiệm quản lý tất cả các hoạt động bóng đá trong nước. BFF là thành viên của Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) và Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA) từ năm 2000.
BFF có trụ sở tại thủ đô Thimphu và được chỉ đạo bởi một Hội đồng quản trị bao gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch và 7 thành viên. Trong phạm vi quản lý của mình, BFF tổ chức các giải đấu bóng đá trong nước như A-Division và Cup Quốc gia Bhutan. Ngoài ra, BFF cũng có trách nhiệm lựa chọn và quản lý đội tuyển bóng đá quốc gia Bhutan.
Hiện tại, Chủ tịch BFF là ông Ugen Tsechup Dorji và Phó Chủ tịch là ông Karma Tshering. Các thành viên khác trong Hội đồng quản trị của BFF gồm: ông Passang Tobgay, ông Sonam Jigme, ông Kinley Wangchuk, ông Ugyen Tshepo, ông Nima Gyeltshen, ông Lobzang Tshering và bà Anu Gurung.
Các giải đấu do BFF tổ chức
BFF là người tổ chức các giải đấu bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu của Bhutan – A-Division và Cup Quốc gia Bhutan. Đây là hai giải đấu được mong chờ nhất bởi người hâm mộ bóng đá Bhutan và đây cũng là nơi để các cầu thủ trẻ có cơ hội phát triển và thi đấu trước công chúng.
A-Division là giải đấu bóng đá chuyên nghiệp duy nhất của Bhutan, được tổ chức từ năm 1986. Giải đấu này gồm 7 đội bóng với 2 giai đoạn: vòng bảng và vòng chung kết. Đội vô địch của A-Division sẽ được tham dự Cúp Quốc gia Bhutan.
Cúp Quốc gia Bhutan là giải đấu bóng đá cúp quốc gia hàng năm, được tổ chức từ năm 1996. Giải đấu này chỉ dành cho các đội bóng trong A-Division và đội vô địch sẽ có cơ hội tham dự giải đấu AFC Cup.
A-Division – Giải bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu của Bhutan
A-Division là giải đấu bóng đá chuyên nghiệp duy nhất của Bhutan và được tổ chức bởi BFF từ năm 1986. Giải đấu này gồm 7 đội bóng: Druk Athletic FC, High Quality United FC, Paro United FC, Phuentsholing United FC, Thimphu City FC, Transport United FC và Ugyen Academy FC.
Lịch sử giải đấu
A-Division được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1986 và chỉ có 4 đội tuyển tham dự. Từ năm 2000, số lượng đội tuyển tham dự đã được mở rộng lên 6 và từ năm 2014, có 7 đội tuyển tham dự giải đấu này.
Dưới đây là bảng danh sách các đội vô địch A-Division từ năm 1986 đến nay:
| Năm | Đội vô địch |
|---|---|
| 1986 | Yangcheng FC |
| 1987 | Not held |
| 1988 | Finest Club |
| 1989 | Druk Star FC |
| 1990 | Not held |
| 1991 | Transport United FC |
| 1992 | Not held |
| 1993 | Yangcheng FC |
| 1994 | Not held |
| 1995 | Police FC |
| 1996 | Not held |
| 1997 | Police FC |
| 1998 | Not held |
| 1999 | Yangcheng FC |
| 2000 | Thimphu City FC |
| 2001 | Thimphu City FC |
| 2002 | Royal Bhutan Army FC |
| 2003 | Druk Pol FC |
| 2004 | Druk Pol FC |
| 2005 | Druk Pol FC |
| 2006 | Druk Pol FC |
| 2007 | Yeedzin FC |
| 2008 | Druk Star FC |
| 2009 | Yeedzin FC |
| 2010 | Druk Star FC |
| 2011 | Yangcheng FC |
| 2012 | Ugyen Academy FC |
| 2013 | Thimphu City FC |
| 2014 | Yeedzin FC |
| 2015 | Thimphu City FC |
| 2016 | Thimphu City FC |
| 2017 | Thimphu City FC |
| 2018 | Thimphu City FC |
| 2019 | Paro United FC |
| 2020 | Not held |
Các đội bóng xuất sắc
- Thimphu City FC: Đội bóng có thành tích đáng chú ý trong A-Division với 6 lần vô địch và 5 lần đứng thứ 2 kể từ năm 2000.
- Druk Pol FC: Cũng là một trong những đội bóng có nhiều thành tích trong giải đấu, với 6 lần vô địch từ năm 1993 đến 2007.
- Yangcheng FC: Là đội bóng đầu tiên đoạt chức vô địch A-Division vào năm 1986 và cũng là đội bóng đầu tiên có 3 lần vô địch liên tiếp (1999-2001).
Lịch sử bóng đá Bhutan – Hành trình phát triển của môn thể thao vua tại vương quốc
Bóng đá đã được giới thiệu tại Bhutan vào thập niên 1960 bởi một nhóm người dân Trung Quốc đang sống tại nước này. Tuy nhiên, cho đến những năm 1970, bóng đá vẫn không phổ biến và chỉ được chơi trên một số khu vực nhỏ ở Thimphu và Phuentsholing.
Sự phát triển của bóng đá Bhutan bắt đầu từ khi BFF được thành lập vào năm 1983. Từ đó, BFF đã tổ chức các giải đấu bóng đá và thúc đẩy phát triển nền bóng đá trong nước.
Những năm 2000 là thời kỳ đánh dấu sự tiến bộ đáng kể của bóng đá Bhutan. Năm 2002, đội tuyển bóng đá Bhutan đã đánh bại Guam với tỷ số 1-0 trong trận đấu thuộc vòng loại World Cup 2006, đây cũng là chiến thắng đầu tiên của Bhutan trong một trận đấu quốc tế.
Năm 2015, đội tuyển bóng đá Bhutan đã có chiến thắng lịch sử khi đánh bại Sri Lanka với tỷ số 1-0 trong trận đấu thuộc vòng loại World Cup 2018. Đây cũng là lần đầu tiên Bhutan ghi bàn và giành chiến thắng trong một trận đấu tại vòng loại World Cup.
Hiện tại, bóng đá Bhutan đang trong quá trình phát triển không chỉ về cấp độ đội tuyển mà còn về hệ thống giải đấu và cơ sở hạ tầng. Nhờ sự hỗ trợ của AFC và FIFA, BFF đang tích cực đầu tư vào các chương trình phát triển bóng đá trẻ và tăng cường đào tạo huấn luyện viên.
Những cầu thủ xuất sắc nhất của bóng đá Bhutan – Những tài năng đã làm rạng danh nền bóng đá quốc gia
- Tshering Dorji – sinh năm 1981, được mệnh danh là “Maradona của Bhutan”. Anh là cầu thủ đã ghi bàn trong chiến thắng lịch sử của đội tuyển Bhutan trước Sri Lanka năm 2015.
- Chencho Gyeltshen – sinh năm 1986, được xem là ngôi sao sáng nhất trong lịch sử bóng đá Bhutan. Anh đã ghi hơn 20 bàn thắng cho đội tuyển quốc gia và hiện tại đang thi đấu cho câu lạc bộ RoundGlass Punjab ở Ấn Độ.
- Thinley Dorji – sinh năm 1990, là thủ môn xuất sắc nhất trong lịch sử bóng đá Bhutan. Anh từng được trao giải Thủ môn xuất sắc nhất của giải A-Division năm 2018 và 2019.
- Sonam Yangchen – sinh năm 1987, là nữ cầu thủ đầu tiên của Bhutan được triệu tập vào đội tuyển quốc gia nam. Cô là một trong những cầu thủ nữ xuất sắc nhất của Bhutan và hiện đang thi đấu cho BFF Academy.
Những trận đấu đáng nhớ của đội tuyển bóng đá Bhutan – Những chiến thắng và thất bại đã đi vào lịch sử
- Chiến thắng 1-0 trước Sri Lanka (2015): Đây là lần đầu tiên Bhutan giành chiến thắng và ghi bàn trong một trận đấu tại vòng loại World Cup.
- Thua chung cuộc 0-15 trước Australia (2001): Trận đấu này được coi là “thảm họa” của bóng đá Bhutan khi đội tuyển bị các cầu thủ Australia áp đảo hoàn toàn.
- Thắng chung cuộc 3-2 trước Guam (2000): Đây là trận đấu đầu tiên của đội tuyển bóng đá Bhutan tại vòng loại World Cup và cũng là lần đầu tiên đội tuyển ghi bàn.
- Thắng chung cuộc 6-0 trước Macau (2020): Đây là trận đấu đầu tiên của đội tuyển Bhutan sau khi tạm dừng do đại dịch COVID-19 và cũng là trận thắng lớn nhất của Bhutan trong lịch sử.
Bóng đá Bhutan trong tương lai – Những mục tiêu và thách thức để tiến tới tương lai
Mặc dù bóng đá Bhutan đã có những bước tiến đáng kể trong những năm gần đây, tuy nhiên vẫn còn nhiều thách thức phía trước. Một trong những mục tiêu chính của BFF là phát triển hệ thống giải đấu và cơ sở hạ tầng để thu hút nhiều tài năng trẻ hơn vào bóng đá và nâng cao cấp độ đội tuyển quốc gia.
Bên cạnh đó, BFF cũng đang tập trung vào việc đào tạo huấn luyện viên và xây dựng các chương trình phát triển bóng đá trẻ. Những nỗ lực này hứa hẹn sẽ giúp bóng đá Bhutan tiến thêm một bước để khẳng định vị thế của mình trong khu vực và trên thế giới.
Các giải bóng đá khác tại Bhutan – Hệ thống giải đấu bóng đá phong phú và đa dạng
Ngoài giải A-Division, Bhutan còn có nhiều giải đấu bóng đá khác như:
- National Second Division League: Giải đấu dành cho các đội bóng không tham gia A-Division.
- Bhutan Super League: Giải đấu bóng đá futsal hàng năm.
- Thimphu Women’s League: Giải đấu bóng đá nữ hàng năm.
- Ngachey Dupthop Memorial Gold Cup: Giải đấu bóng đá nam hàng năm được tổ chức bởi CLCS Sport Club.
- BFF U-15 Youth League: Giải đấu bóng đá dành cho các cầu thủ trẻ dưới 15 tuổi.
- BFF U-18 Youth League: Giải đấu bóng đá dành cho các cầu thủ trẻ dưới 18 tuổi.
- BFF U-20 Youth League: Giải đấu bóng đá dành cho các cầu thủ trẻ dưới 20 tuổi.
Bóng đá Bhutan và mối quan hệ với các quốc gia khác – Hợp tác và giao lưu trong khu vực và thế giới
Bóng đá Bhutan đang dần thể hiện sự tồn tại và tiến bộ của mình trên đấu trường quốc tế. BFF đã có nhiều hoạt động hợp tác và giao lưu với các Liên đoàn bóng đá của các nước trong khu vực và thế giới, nhằm học hỏi và trao đổi kinh nghiệm phát triển bóng đá.
Ngoài ra, BFF cũng đã thành lập mối quan hệ đối tác với các câu lạc bộ và tổ chức bóng đá khác trong khu vực và cả thế giới để trao đổi cầu thủ và tổ chức các trận giao hữu. Điều này giúp đội tuyển bóng đá Bhutan có cơ hội thi đấu với các đối thủ mạnh và nâng cao kinh nghiệm cho các cầu thủ.
Kết luận
Bóng đá Bhutan đã có những bước phát triển đáng kể trong những năm gần đây, đặc biệt là sau khi đánh bại Sri Lanka và ghi bàn trong vòng loại World Cup. Tuy nhiên, còn rất nhiều thách thức phía trước và BFF đang tích cực đầu tư để nâng cao cấp độ bóng đá trong nước.
Những tài năng xuất sắc của bóng đá Bhutan đã góp phần làm rạng danh nền bóng đá quốc gia và các trận đấu đáng nhớ đã đi vào lịch sử. Bóng đá Bhutan cũng có mối quan hệ tốt đẹp với các quốc gia khác trong khu vực và thế giới, tạo điều kiện cho các cầu thủ có cơ hội thi đấu và học tập từ những đối thủ mạnh.
Với những nỗ lực của BFF và sự hỗ trợ của AFC và FIFA, hy vọng rằng bóng đá Bhutan sẽ tiếp tục phát triển và góp phần làm rạng danh thể thao vua tại vương quốc này trong tương lai.
